«κάΦσιμο»: 900.000 καφέδες από Θεσσαλονίκη και Κιλκίς έγιναν ενέργεια και εδαφοβελτιωτικό

Με την ανακύκλωση του υπολείμματος καφέ, μέσω του πρότζεκτ «κάΦσιμο» που λαμβάνει χώρα σε Θεσσαλονίκη και Κιλκίς, απετράπη η έκλυση στην ατμόσφαιρα 81 τόνων διοξειδίου του άνθρακα CO2, μια αρκετά σημαντική ποσότητα του αερίου του θερμοκηπίου που σε διαφορετική περίπτωση θα είχε επιβαρύνει περιβαλλοντικά τον πλανήτη.

Σε ενάμιση χρόνο περισσότεροι από 18 τόνοι υπολείμματος καφέ έχουν συλλεχθεί. Με άλλα λόγια, 900.000 καφέδες οι οποίοι αντιστοιχούν σε αυτόν τον όγκο υπολείμματος! Αυτή η ποσότητα ήταν ικανή ώστε το πρότζεκτ «κάΦσιμο» της ΑΜΚΕ ΙnCommOn – Innovative Communities Onwards να αξιοποιήσει το υπόλειμμα του καφέ τόσο σε μονάδες παραγωγής πέλλετ και βιοαερίου όσο και ως εδαφοβελτιωτικό σε συγκεκριμένες καλλιέργειες της περιοχής του Κιλκίς. Το στερεό υπόλειμμα του καφέ από επαγγελματικούς χώρους εστίασης συλλέγεται σε Θεσσαλονίκη και Κιλκίς και μετατρέπεται από απόρριμμα σε μια πολύτιμη πρώτη ύλη.

Ένα έργο που ξεκίνησε συστηματικά τον Σεπτέμβριο 2020 κάνει -για πρώτη φορά στη χώρα μας- πραγματικότητα τη συμμετοχική ανακύκλωση καφέ. Η έναρξη του έργου σε Θεσσαλονίκη και Κιλκίς συνέπεσε με την έξαρση της πανδημίας και τη λήψη μέτρων για τον περιορισμό της, στα τέλη του 2020. Οι χώροι εστίασης είτε έκλεισαν είτε βρέθηκαν σε καθεστώς ημι-λειτουργίας με μόνη δυνατότητα το take away και το delivery και, έτσι, χρειάστηκε επαναπροσδιορισμός του χρονοδιαγράμματος και των δράσεων, κυρίως των συμμετοχικών. Επιπλέον, οι δράσεις που αφορούσαν εργαστήρια και αλληλεπίδραση με τους πολίτες δέχθηκαν τη μεγαλύτερη αναπροσαρμογή για το χρονικό διάστημα που οι περιορισμοί ήταν σε ισχύ.

«Παρά τις προκλήσεις της πανδημίας και τις επιπτώσεις στη λειτουργία της εστίασης επιτεύχθηκαν οι στόχοι που είχαμε θέσει σε επίπεδο όγκου συλλογής ενώ ξεπεράστηκαν ως προς την αφοσίωση που αναμέναμε. Η συλλογή του οικιακού υπολείμματος προστέθηκε ενώ δεν είχε προγραμματιστεί για τη χρονιά που πέρασε, καθώς ήταν πολύ έντονη η ζήτηση από τους ίδιους τους πολίτες», λέει στη Greenagenda.gr η συντονίστρια του έργου Μάρα Αγγελίδου.

Η ομάδα δράσης του πρότζεκτ «κάΦσιμο» αναπτύχθηκε σε πάνω από 70 σημεία σε Θεσσαλονίκη και Κιλκίς. Παράλληλα έχει υπάρξει έντονο ενδιαφέρον για συμμετοχή νέων χώρων εστίασης (καφετεριών, ξενοδοχείων, χώρων γραφείων) εντός του 2022. «Ξεκινήσαμε να συλλέγουμε και το οικιακό υπόλειμμα του καφέ σας. Για τους κατοίκους της Θεσσαλονίκης, η ομάδα του Κύκλος-Εργαστήριo Αστικής Βιωσιμότητας και Κυκλικότητας σας περιμένει για να γνωριστούμε και να κλείσουμε όλοι μαζί τον κύκλο του καφέ», λέει η κ. Αγγελίδου.

Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να προσέρχονται στην οδό Αγίας Σοφίας 105 καθημερινά από τις 10:00 – 18:00, ώστε να βοηθήσουν συλλογικά και ατομικά στη μείωση των οργανικών μας υπολειμμάτων από τις χωματερές. Ένα δεύτερο σημείο συλλογής του οικιακού υπολείμματος καφέ ενεργοποιήθηκε σε συνεργασία με την Περιβαλλοντική Ομάδα του Πανεπιστημίου Μακεδονίας όπου ο χαρακτηριστικός κάδος του «καΦσίμου» με ειδική σήμανση βρίσκεται πλέον στο φουαγιέ, στο ισόγειο του Ιδρύματος.

«Ένας από τους βασικούς στόχους του έργου είναι να υπάρχει η επαφή και ενεργή συμμετοχή της κοινότητας. Με όλες τις ενέργειες και όπου αυτό επιδιώχθηκε, ήταν ταυτόχρονα πολύ ενθαρρυντικό και σημαντικό το πώς αυτές επιτεύχθηκαν, παρά τη μεγάλη δυσκολία που βιώσαμε λόγω των μέτρων κοινωνικής αποστασιοποίησης. Χαρακτηριστικά και από την εκκίνηση του έργου ήταν ουσιαστικό ο παραγωγός του αποβλήτου να γίνει σύμμαχος του εγχειρήματος», σημειώνει η κ. Αγγελίδου.

Το «κάΦσιμο» της ΑΜΚΕ ΙnCommOn – Innovative Communities Onwards επαναπροσδιορίζει τις δυνατότητες του υπολείμματος καφέ ως μια ανεκτίμητη πρώτη ύλη και αξιοποιεί την ευκαιρία για τη δημιουργία ενός μοντέλου κυκλικής οικονομίας, σαν απάντηση στην κατασπατάληση πόρων και την υπερπαραγωγή οργανικών αποβλήτων.

Μέχρι σήμερα, μέσα από το «κάΦσιμο», 240 άτομα έχουν εκπαιδευτεί στη διαλογή στην πηγή και στη διαχείριση οργανικών αποβλήτων, 70 σημεία σε 2 πόλεις έχουν κάνει μη αναστρέψιμη συνήθειά τους την ανακύκλωση καφέ και θεωρούνται σημεία αναφοράς για την τοπική κοινωνία, 104 σημεία εστίασης έχουν ζητήσει να γίνουν μέρος του καΦσίμου, και πάνω από 4.000 άτομα έχουν ενημερωθεί για τις δυνατότητες αξιοποίησης του υπολείμματος καφέ.

Δείτε τον χάρτη με όλα τα καταστήματα που άλλαξαν συνήθεια και ανακυκλώνουν το υπόλειμμά τους ΕΔΩ.

Πηγή

Συμμετοχή της Περιφέρειας Κρήτης στο τελικό συνέδριο του ευρωπαϊκού έργου CLEAN

Το ​Τελικό ​Συνέδριο του ευρωπαϊκού έργου ​​​CLEAN-Technologies and Open Innovation for Low-carbon Regions/ Τεχνολογίες και ανοικτή καινοτομία για Περιφέρειες Χαμηλού Άνθρακα πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά με τη συμμετοχή και της ​Περιφέρειας Κρήτης.

Στο συνέδριο παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα του έργου και τα περιφερειακά σχέδια δράσης που αναπτύχθηκαν κατά την πενταετή διάρκει​ά του​ (2017-2021)​ από ευρωπαϊκούς εταίρους από την Ελλάδα, την Ιρλανδία, ​την Ισπανία, την Ιταλία, τη Γαλλία, ​τη Σουηδία, τη Φινλανδία​ και​ τη ​Σλοβενία.

Για την Περιφέρεια Κρήτης, η συντονίστρια του έργου Μαρία Αποστολάκη παρουσίασ​ε τη πρόταση της ​Π​εριφέρειας για τη μετατροπή μιας αγροτικής περιοχής σε χαμηλού άνθρακα, συνδυάζοντας δράσεις οδοφωτισμο​ύ, μεταφορών, περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και ενημέρωσης των κατοίκων της περιοχής. Το ​Οροπέδιο Λασιθίου, που έχει επιλεγεί για την υλοποίηση του έργου ​​CLEAN, αποτελεί μια ​ορεινή ​αγροτική περιοχή με έντονη αγροτική και τουριστική ανάπτυξη και ταυτόχρονα πολλές δυνατότητες ενεργειακής αναβάθμισης και συμβολής στην προσπάθεια της ενεργειακής  μετάβασης του νησιο​ύ. Μέσα από το Σχέδιο Δράσης του έργου CLEAN, η Περιφέρεια Κρήτης συνεργάζεται με το Δήμο Οροπεδίου Λασιθίου για την εφαρμογή λύσεων χαμηλού άνθρακα, ενεργειακής αποδοτικότητας και τεχνολογιών στην κινητή τηλεφωνία, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να αλλάξει θετικά η ενεργειακή συμπεριφορά των πολιτών για μια πιο έξυπνη και ενεργειακά πιο αποδοτική περιοχή.

Δείτε Περισσότερα

Στοχοι Ενεργειακης Πολιτικης σε Ευρωπη και Ελλαδα: Στροφη προς το Υδρογονο

Σήμερα, η Ευρώπη αντιμετωπίζει μια σειρά από επιμέρους γενικές προκλήσεις [1]: (α) αυξανόμενη ζήτηση για ενέργεια, (β) αστάθεια των ενεργειακών τιμών, (γ) διαταραχές στον ενεργειακό εφοδιασμό και φυσικά (δ) δραστική μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Επομένως, πρέπει να υπάρξει σημαντική μείωση του αντίκτυπου του τομέα της ενέργειας στο περιβάλλον και στην κλιματική αλλαγή. Για την αντιμετώπιση των προκλήσεων αυτών, η ενεργειακή πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) βασίζεται σε τρεις κύριους πυλώνες: ασφάλεια εφοδιασμού, ανταγωνιστικότητα & βιωσιμότητα και αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη εφαρμόσει μία σειρά σχεδίων για μία Ευρωπαϊκή Ενεργειακή Ένωση. Με αυτόν τον τρόπο, αναμένεται να εξασφαλισθεί ασφαλής, οικονομικά προσιτή και φιλο-περιβαλλοντική ενέργεια για όλους τους πολίτες και τις επιχειρήσεις της ένωσης. Η Ενεργειακή Ένωση έχει ως βάση την υφιστάμενη ενεργειακή πολιτική της Ε.Ε., η οποία περιλαμβάνει ένα Πλάνο Δράσης (Action Plan) για την Ενέργεια και το Κλίμα με ορίζοντα το 2030 και τη στρατηγική για την ενεργειακή ασφάλεια. Πιο συγκεκριμένα, η Ε.Ε. έχει θέσει ενεργειακούς και κλιματικούς στόχους για το 2020, το 2030 και το 2050 [1].

Στόχοι 2020 (γνωστοί ως στόχοι “20-20-20”) :

• Μείωση εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 20% σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990.
• Αύξηση του μεριδίου των ΑΠΕ τουλάχιστον στο 20% της τελικής κατανάλωσης ενέργειας.
• Βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας κατά τουλάχιστον 20%.

Στόχοι 2030 :

• Μείωση εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου κατά 40% σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990.
• Αύξηση του μεριδίου των ΑΠΕ τουλάχιστον στο 32% της τελικής κατανάλωσης ενέργειας.
• Βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας κατά τουλάχιστον 32,5%.
• Προώθηση ηλεκτρικών διασυνδέσεων σε ποσοστό 15% (δηλαδή το 15% της ενέργειας που παράγεται στην Ε.Ε. πρέπει να μπορεί να μεταφέρεται και προς άλλες χώρες της Ε.Ε.).

Στόχοι 2050 :

• Μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 80-95% σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990.

Η παγκόσμια δυσχερής συγκυρία αναφορικά με την κλιματική αλλαγή καθιστά αδήριτη την ανάγκη θέσπισης στόχων τόσο σε διακρατικό, όσο και σε κρατικό επίπεδο. Έτσι, στο πλαίσιο χάραξης μιας ενιαίας Ευρωπαϊκής ενεργειακής πολιτικής έχουν τεθεί συγκεκριμένοι στόχοι για κάθε κράτος μέλος της Ε.Ε., κατά βάση κοινοί σύμφωνα με τους ανωτέρω στόχους, ωστόσο δύνανται να υπάρχουν περιθώρια διαφοροποίησης αναλόγως με τα συγκριτικά πλεονεκτήματα κάθε χώρας ως προς τους διαθέσιμους εγχώριους πόρους (π.χ. ΑΠΕ, ενεργειακή αποδοτικότητα, παραγωγή υδρογονανθράκων, κ.τ.λ.).

Οι στόχοι της ενεργειακής πολιτικής της Ελλάδας συμβατοί με αυτούς της Ε.Ε. συνοψίζονται στα εξής [1]:

• τουλάχιστον 20% συνεισφορά των ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας μέχρι το τέλος του 2020 (2% μεγαλύτερος από το στόχο 18% της Ε.Ε.),
• τουλάχιστον 20% συνεισφορά των ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας για θέρμανση και ψύξη μέχρι το τέλος του 2020,
• τουλάχιστον 10% συνεισφορά των ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας στις μεταφορές μέχρι το τέλος του 2020,
• 20% μείωση στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου μέχρι το 2020 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990 και τουλάχιστον 40% μείωση μέχρι το 2030,
• έναν στόχο δεσμευτικό σε επίπεδο Ε.Ε. για κατά τουλάχιστον 32% επίτευξη του μεριδίου της κατανάλωσης ενέργειας από ΑΠΕ για το 2030,
• έναν στόχο σε επίπεδο Ε.Ε. για κατά τουλάχιστον 32,5% βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας για το 2030,
• μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 16% σε σχέση με τα αντίστοιχα επίπεδα εκπομπών του έτους 2005 (για τους τομείς εκτός του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών) μέχρι το 2030,
• τουλάχιστον 30% συμμετοχή των ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας μέχρι το 2030 και τέλος,
• τουλάχιστον 30% εξοικονόμηση στην τελική κατανάλωση ενέργειας μέχρι το 2030.

Από τα παραπάνω είναι σαφές ότι η Ελλάδα απομακρύνεται ταχέως από λιγνιτικούς σταθμούς παραγωγής και άλλα ρυπογόνα είδη ηλεκτροπαραγωγής, όπως η καύση πετρελαιοειδών, που διαδραματίζουν τον πιο καθοριστικό ρόλο στις εκπομπές CO2 και άλλων αερίων του θερμοκηπίου.

Το Υδρογόνο, πιο επίκαιρο από ποτέ… Στις 8 Ιουλίου του 2020 ανακοινώθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η Στρατηγική Υδρογόνου για μια κλιματικά-ουδέτερη Ευρώπη του 2050 [2]. Η στρατηγική επικεντρώνεται στο «Ανανεώσιμο ή Καθαρό Υδρογόνο», για το οποίο πιο αναλυτική συζήτηση γίνεται στην Ενότητα 1.6, ιδιαίτερα σε μια προσπάθεια απανθρακοποίησης τομέων δύσκολων να απανθρακοποιηθούν, που βασίζονται σε ορυκτά καύσιμα και όπου η μετατροπή σε ηλεκτρισμό δεν αποτελεί επιλογή. Σύμφωνα με την Επιτροπή, το Ανανεώσιμο Η2 αποτελεί το χαμένο κομμάτι στο παζλ της απανθρακοποιημένης οικονομίας. Η στρατηγική προβλέπει μια σταδιακή τροχιά υλοποίησης, με τρεις φάσεις ανάπτυξης της οικονομίας καθαρού Η2, με διαφορετική ταχύτητα μεταξύ των διαφόρων βιομηχανικών τομέων [2]:

• 1η φάση (2020-2024): Αντικειμενικό στόχο αποτελεί η απανθρακοποίηση/ καθαροποίηση της ήδη υπάρχουσας παραγωγής Η2 για τωρινές εφαρμογές, όπως στο χημικό τομέα και η προώθησή του για νέες εφαρμογές. Η φάση αυτή βασίζεται στην εγκατάσταση τουλάχιστον 6 GW Ηλεκτρολυτών Ανανεώσιμου Υδρογόνου στην Ε.Ε. μέχρι το 2024 και στοχεύει στην παραγωγή μέχρι 1 εκ. τόνων Ανανεώσιμου H2. Σε σύγκριση με την τωρινή κατάσταση, περίπου 1 GW ηλεκτρολυτών είναι εγκατεστημένοι στην Ε.Ε. σήμερα.
• 2η φάση (2024-2030): Το H2 χρειάζεται να αποτελέσει πλέον ένα ουσιαστικό κομμάτι ενός ολοκληρωμένου ενεργειακού συστήματος με στρατηγικό στόχο την εγκατάσταση τουλάχιστον 40 GW Ηλεκτρολυτών Ανανεώσιμου Υδρογόνου μέχρι το 2030 και την παραγωγή μέχρι και 10 εκ. τόνων Ανανεώσιμου H2 στην Ε.Ε.. Η χρήση του υδρογόνου θα επεκταθεί σταδιακά σε νέους τομείς, συμπεριλαμβανομένων των φορτηγών, των σιδηροδρόμων, των μεταφορών ναυτιλίας, της δημιουργίας ατσαλιού κ.ά.. Το Η2 και πάλι θα παράγεται κυρίως κοντά στην κατανάλωση ή κοντά σε σταθμούς ΑΠΕ τοπικών ενεργειακών οικοσυστημάτων.
• 3η φάση (2030-2050): Οι τεχνολογίες Ανανεώσιμου Υδρογόνου φτάνουν πλέον την τεχνοοικονομική ωριμότητα και πρέπει να αναπτύσσονται σε μεγάλη κλίμακα (deployment at large scale), ώστε να καλύπτουν όλους τους δύσκολους προς απανθρακοποίηση τομείς, όπου πλέον εναλλακτικές μπορεί να μην είναι περιβαλλοντικά βιώσιμες και εφικτές ή να έχουν υψηλότερα κόστη.

Η Ευρώπη είναι υψηλά ανταγωνιστική στη βιομηχανοποίηση τεχνολογιών Η2 και πρόκειται να επωφεληθεί σημαντικά από την παγκόσμια ανάπτυξή τους, με το Καθαρό Υδρογόνο ως βασικό φορέα ενέργειας. Οι σωρευτικές επενδύσεις στο Ανανεώσιμο Υδρογόνο στην Ευρώπη αναμένεται να έρθουν μεταξύ €180 δις και €470 δις μέχρι το 2050 και στο εύρος €318 δις για Η2 χαμηλών εκπομπών. Επίσης, αναλυτές εκτιμούν ότι το Καθαρό H2 μπορεί να καλύπτει το 24% της παγκόσμιας ζήτησης ενέργειας μέχρι το 2050, με ετήσιες πωλήσεις της τάξης των €630 δις [2].

του Δημήτρη Ζάρρα

25 Αυγ 2020

Πηγές:

[1] ΙΕΝΕ, «Ο Ελληνικός ενεργειακός τομέας», Ετήσια Έκθεση 2019, Αθήνα, Φεβ. 2019.

[2]European Commission, “A hydrogen strategy for a climateneutral Europe”,

Communication from the Commission to the European Parliament, the

Council, the European Economic and Social Committee and the Committee of

the Regions, Brussels, Jul. 2020.